Ignacy Daszyński - działacz socjalistyczny i niepodległościowy, współzałożyciel Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej, premier Tymczasowego Rządu Ludowego Rzeczypospolitej Polskiej (1918), wieloletni poseł, marszałek sejmu (1928–1930). Obok Józefa Piłsudskiego jeden z najwybitniejszych polityków lewicy niepodległościowej II Rzeczypospolitej.
W działalności konspiracyjnej i twórczości publicystycznej używał pseudonimów: Daszek, Żegota i Ignis. Urodził się 26 października 1866 r. w Zbarażu na Podolu w rodzinie urzędniczej.
W 1878 r., po czterech latach nauki w przyklasztornej szkole oo. Bernardynów w Zbarażu i dwóch spędzonych w zbaraskiej ludowej szkole, został uczniem gimnazjum w Stanisławowie.
W 1882 r. usunięto go z niego za działalność w młodzieżowym stowarzyszeniu konspiracyjnym o charakterze patriotycznym.
Po przeprowadzce do Drohobycza na jesieni tego roku, nie mogąc kontynuować nauki w gimnazjum ze względu na decyzję władz austriackich, zatrudnił się jako pisarz w kancelarii adwokackiej.
W okresie tym podjął współpracę z „Gazetą Naddniestrzańską”, zamieszczając w niej artykuły przedstawiające m.in. fatalne warunki pracy robotników z Drohobycza i niedalekiego zagłębia naftowego w Borysławiu oraz korupcję miejscowych urzędników. Zajmował się także kolportażem socjalistycznych wydawnictw.
Droga kariery politycznej, którą obrał Daszyński, przynosiła mu niemało sukcesów. Od 1897 roku zasiadał on w wiedeńskiej Radzie Państwa, w której – będąc członkiem Związku Posłów Socjalno-Demokratycznych – zasłynął jako wybitny mówca i polemista. Piastował również godność radnego miasta Krakowa, a także redagował poczytne i opiniotwórcze socjalistyczne pismo „Naprzód”. Przed pierwszą wojną światową współpracował z Polską Partią Socjalistyczną i osobiście z Józefem Piłsudskim, którego stał się gorącym zwolennikiem, angażując się m.in. w prace krakowskiego „Strzelca” czy Komisji Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych. Po wybuchu wojny Daszyński wspierał działalność piłsudczykowskiej Polskiej Organizacji Narodowej. Nadal też był aktywny jako polityk. W październiku 1918 roku był jednym z autorów manifestu do parlamentu austriackiego, w którym posłowie polscy oświadczali, iż odtąd uważają się za obywateli Polski.
Wkrótce po tym, w nocy z 6 na 7 listopada 1918 roku Daszyński stanął na czele Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej w Lublinie, który ogłosił bardzo postępowo-demokratyczny program reform społeczno-gospodarczych. Piłsudski po swym powrocie do kraju widział Daszyńskiego w roli pierwszego premiera niepodległej Polski, jednak kandydatura ta została zablokowana przez Narodową Demokrację. Skupiając się odtąd na pracy parlamentarnej był Daszyński naturalnym liderem Polskiej Partii Socjalistycznej, równocześnie wciąż popierał poczynania Piłsudskiego. Zmieniło się to po Maju 1926 roku – Daszyński stał się on jednym z przywódców opozycji wobec autorytarnych rządów piłsudczyków. Od początku lat 30. Daszyński chorował i nie mógł już tak jak dawniej angażować się w działalność polityczną, aczkolwiek sympatyzował z Centrolewem.
Zmarł 31 października 1936 roku w Bystrej Śląskiej.
Warto odwiedzić strony:
https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/1273195,Ignacy-Daszynski-%e2%80%93-bledny-rycerz-polskiego-parlamentaryzmu m.in. początki kariery, Piłsudski i Daszyński - przyjaźń z Polską w tle
http://archiwum.nina.gov.pl/film/ignacy-daszynski Audycja dotycząca dyskusji historyków na temat sylwetki i dokonań Ignacego Daszyńskiego
https://pl.wikiquote.org/wiki/Ignacy_Daszy%C5%84ski
https://historia.org.pl/2016/12/17/ignacy-daszynski-marszalek-sejmu-ktory-potrafil-postawic-sie-pilsudskiemu/ Wojtek Duch - Ignacy Daszyński. Marszałek Sejmu, który potrafił postawić się Piłsudskiemu i jego 100 oficerom
http://daszynski-stowarzyszenie.manifo.com/ignacy-daszynski-%E2%80%93-socjalista-i-patriota Ignacy Daszyński jako mówca
IGNACY DASZYŃSKI - współtwórca niepodległej w zbiorach W-MBP
Żródło zdjęcia: Ignacy Daszyński "Pamiętniki" Kraków 1925, Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=54667840
